การดำเนินงานบริการระหว่างห้องสมุดและลิขสิทธิ์

         
        การดำเนินงานบริการระหว่างห้องสมุด มีคณะกรรมการควบคุมการดำเนินงาน ปรับปรุง พัฒนา ซึ่งห้องสมุดที่ให้บริการเป็นผู้กำหนดนโยบายพิเศษ วิธีการยืมระหว่างห้องสมุด ดังนี้
 1. จัดทำคู่มือ
 2. กำหนกมาตราฐานร่วมกัน
 3. กำหนดรูปแบบการดำเนินงานการประสานงาน
* Union Catalog มีคณะทำงานฝ่ายบริการสารนิเทศ ห้องสมุดสถาบันอุดมศึกษา

กำหนดรายละเอียดระบบการยืมระหว่างห้องสมุด
  คณะทำงานร่วมกันพิจารณาเกี่ยวกับวิธีการและขั้นตอนของการยืมระหว่างห้องสมุดที่ดำเนินการกันในปัจจุบัน

การสำรวจการให้บริการยืมฉบับจริงทางไปรษณีย์
     คณะทำงานต้องทำการสำรวจว่า สถาบันใดอนุญาตให้ยืมฉบับจริงได้ ประเภทใด จำนวนเท่าใด เพื่อป้องกันเรื่องลิขสิทธิ์ และเป็นคู่มือการบริการทางไปรษณีย์ระหว่างห้องสมุด

การปรับปรุงรายชื่อคณะทำงาน E-mail และ MSN
      เพื่อใช้ในการติดต่อระหว่างห้องสมุดที่ทันสมัย ได้อย่างสมบูรณ์

การพัฒนางานเพื่อความร่วมมือระหว่างห้องสมุด
1. พัฒนาและปรับปรุงเว็บไซต์ของคณะทำงานฝ่ายบริการสารนิเทศ  โดยการแต่งตั้งกรรมการจัดการ
2. ปรับปรุงรายชื่อคณะทำงานฝ่ายบริการสารนิเทศ ใน Mailing List
3. รวบรวม/ปรับปรุง และพัฒนาคู่มือต่างๆ ร่วมกันเพื่อความทันสมัย และนำข้อมูลขึ้นไว้บนเว็บไซต์ของคณะทำงานเพื่อการใช้ประโยชน์ร่วมกัน และเพื่อการประชาสัมพันธ์ ให้แก่ผู้ใช้

คู่มือต่างๆที่นำขึ้นไว้บนเว็บไซต์ของคณะทำงาน
1. ข้อตกลงว่าด้วยการบริการระหว่างห้องสมุดสถาบันอุดมศึกษา พ.ศ.2550
2. คู่มือการบริการระหว่างห้องสมุดสถาบันอุดมศึกษา เล่ม 1
3. คู่มือการบริการระหว่างห้องสมุดสถาบันอุดมศึกษา เล่ม 2
4. รายชื่อฐานข้อมูลของห้องสมุดสถาบันอุดมศึกษา (ฐานข้อมูล DDAL)
5. รายชื่อคณะทำงานฝ่ายบริการสารนิเทศและบรรณารักษ์บริการระหว่างห้องสมุด (เฉพาะห้องสมุดกลาง)

การพัฒนางานเพื่อความร่วมมือระหว่างห้องสมุด
1. คู่มืออัตราการให้บริการของห้องสมุดสถาบันอุดมศึกษา
2. รายชื่อคณะทำงานและ MSN
3. ลายมือชื่อบรรณารักษ์บริการระหว่างห้องสมุด ในรูปแบบ Acrobat 6 (PDF) เพื่อใช้ตรวจสอบในการบริการระหว่างห้องสมุด
4. คู่มือการโอนเงินค่าบริการระหว่างห้องสมุดผ่านธนาคาร
5. แลกเปลี่ยนความคิดเห็นและให้ความร่วมมือในการตอบคำถามกับห้องสมุด
6. พิจารณาหาวิธีแก้ปัญหาการติดต่อยืมระหว่างห้องสมุดกับห้องสมุด
7. พัฒนาวิธีการขอรับบริการยืมฉบับจริงระหว่างห้องสมุดของกลุ่ม ThaiLIS

การดำเนินงานบริการยืมระหว่างห้องสมุด
1. การดำเนินงานด้วยระบบมือ ( Non-automated ILL)
         การติดต่อทางไปรษณีย์ อีเมลล์ และโทรศัพท์ ข้อเสียก่อให้เกิดความยุ่งยากในการยืม เนื่องจากต้องผ่านขั้นตอนหลายขั้นตอน ดังนี้
          1. ควรกำหนดมาตราฐานการปฏิบัติงานให้เป็นมาตราฐานเดียวกัน
          2. ใช้แบบฟอร์มเดียวกัน จะช่วยให้สถาบันผู้ให้ยืมปฏิบัติงานได้เร็วขึ้น
2. การดำเนินงานในระบบอัตโนมัติ (Automated ILL)
         เป็นการดำเนินการภายในสถาบัน หรือเฉพาะเครือข่าย มีข้อดี ดังนี้
          1. แก้ปัญหาในการเข้าถึงสารสนเทศได้มากขึ้น
          2. ผู้ใช้สามารถค้นออนไลน์ผ่านระบบเครือข่าย ไปยังฐานข้อมูล หรือหน่วยงานบริการสารสนเทศ ทั้งในระดับท้องถิ่นไปจนถึงนานาชาติ
          3. ยืมระหว่างห้องสมุดผ่านเครือข่ายอินเตอร์เน็ต

การคิดค่าบริการ
      โดยปกติจะมีการคิดค่าบริการสำหรับบริการพิเศษบางอย่างอยู่แล้ว เช่น ค่าใช้บริการค้นข้อมูลออนไลน์ ค่าค้นฐานข้อมูล ค่าไปรษณีย์ ค่าถ่ายเอกสาร ค่าประกันความเสียหาย ซึ่งหากเกิดกรณีสูญหายขึ้น สถาบันควรชดใช้ให้ การคิดค่าบริการจะคิดตาม ประกาศของทบวงมหาวิทยาลัย เรื่อง ข้อตกลงว่าด้วยการบริการระหว่างห้องสมุด สถาบันอุดมศึกษา พ.ศ.2544

การจัดส่งเอกสาร
      สามารถจัดส่งได้ทั้งทางไปรษณีย์ บริการส่งพัสดุ บริการรับส่งเอกสาร จัดส่งทางโทรสาร หรือส่งทางอิเล็กทรอนิกส์ แต่ต้องคำนึงถึงจริยธรรมและความถูกต้องทางกฏหมายด้วย
      ข้อควรคำนึงในการจัดส่งเอกสาร ต้องดูแลรักษาสภาพวัสดุที่ยืมให้ดี โดยเฉพาะการหีบ ห่อ และการเลือกบริการผุ้ส่ง
      การดำเนินการเมื่อได้รับเอกสาร บทความที่ให้บริการเป็นของผู้ขอใช้ ต้องแจ้งผู้ขอทันที และ จัดการให้มีการส่งคืนตามกำหนด

วัสดุที่ควรเพิ่มในการให้บริการ
    เช่น วัสดุอ้างอิง, หนังสือหายาก, วารสารปัจจุบัน, จดหมายเหตุแบบ Microfilm

ข้อคำนึงด้านจริยธรรมและกฏหมาย
  - SW อนุญาตให้บล็อกวารสารและหนังสือที่ต้องการได้
  - ควรขออนุญาตเจ้าของผลงานก่อน เพื่อเป็นการให้เกียรติและป้องกันการละเมิดลิขสิทธิ์

การใช้ที่เป็นธรรม ( Fair Use)
   คือ การอนุญาตให้กระทำการคัดลอกได้โดยมีขอบเขตจำกัด โดยมีวัตถุประสงค์ดังนี้
1. เพื่อวิจัยหรือศึกษา
2. ใช้เพื่อประโยชน์ของตนเอง หรือ บุคคลในครอบครัว ญาติมิตร
3. ติชม วิจารณ์ หรือแนะนำผลงาน โดยมีการรับรู้ถึงความเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ในงานนนั้น
4. เสนอรายงานข่าวทางสื่อมวลชนโดยมีการรับรู้ถึงความเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ในงานนนั้น
5. ทำซ้ำ ดัดแปลง นำออกแสดง หรือทำให้ปรากฏ เพื่อประโยชน์ในการพิจารณาของศาลหรือพนักงานเจ้าหน้าที่
6. ทำซ้ำโดยผู้สอนเพื่อประโยชน์ในการเรียนการสอนของตน
7. ทำซ้ำเพื่อการศึกษา
8. นำงานนั้นมาใช้เป็นส่วนหนึ่งในการถามและตอบในการสอบ

การพิมพ์อิเล็กทรอนิกส์และผลกระทบต่อห้องสมุด
   สำนักพิมพ์เลือกที่จะผลิตวารสารวิชาการในรูปอิเล็กทรอนิกส์เท่านั้นมากขึ้น ดังนั้นจึงมีการควบซื้อกิจการทำให้สิ่งพิมพ์ราคาสูงขึ้น และขาดความมั่นคงในสิทธิการเข้าใช้หากจะทำการย้ายสำนักพิมพ์


การพิมพ์อิเล็กทรอนิกส์และผลกระทบต่อผู้ใช้
   การลดจำนวนบอกรับวารสารวิชาการมีผลกระทบอย่างรุนแรงต่อนักวิจัย นักศึกษา รวมไปถึงบุคคลทั่วไป และหากมีการใช้ e-Book ก็เกิดปัญหา การไม่สามารถเข้าใช้ได้ตลอดไปและต้องบอกรับเป็นPackage และจำกัดการเข้าใช้สำหรับเล่มที่ได้รับความนิยม